Klasyczne zasady podatkowe.

Zajmując się projektowaniem lub analizą obciążeń podatkowych powinno się poszukiwać i wzorować na pewnych ogólnie zaakceptowanych zasadach, które ponieważ już są dokładnie poznane i sprawdzone pozwolą na uniknięcie wielu niepotrzebnych błędów. Nad tymi zasadami od dawna prowadzone są spory i dyskusje wśród ekonomistów, prawników i przedsiębiorców. Już w starożytności opracowano pewne zasady, które z biegiem czasu były coraz szerzej omawiane i udoskonalane. Jednak zwarty system zasad podatkowych zaczął powstawać równocześnie z rozpoczęciem się gwałtownego rozwoju gospodarki ponieważ wcześniej państwo nie zwracało należytej uwagi na interesy jednostki.

Jak mawiał J.B. Sayem: “nie ma dobrych podatków, są tylko mniej lub bardziej złe.” Z założenia tego wynika, że będą one tym mniej złe im bardziej będą przestrzegały klasycznych zasad podatkowych. Wśród nich należy wymienić:

– pewność,

– dogodność,

– taniość,

– unikanie fiskalizmu i ochrona źródeł podatkowych,

– równomierność/sprawiedliwość opodatkowania,

– “moralność” podatku.

Wszystkie z tych sześciu podstawowych zasad formułowania podatków są sobie równe i żadna nie powinna być stawiana ponad inne. Stosowanie się do nich ma fundamentalne znaczenie jeśli chodzi o prowadzenie uczciwej i stosunkowo najmniej obciążającej polityki podatkowej.

Według tych zasad można określić jak powinny być formułowane podatki. Zasad pewności mówi, że podatnik powinien dokładnie wiedzieć jaki podatek ma zapłacić, w jakim terminie powinien to zrobić oraz w jakiej formie. Niestety w wielu krajach zasada ta nie jest przestrzegana co naraża podatnika na wolę urzędników skarbowych oraz ma bardzo korupcjogenne działanie. Dogodność podatków także ma fundamentalne znaczenie ponieważ powinny być one płacone w takim terminie, który jest najbardziej dogodny dla podatnika. Istnieje wówczas największe prawdopodobieństwo, że podatnik będzie dysponował środkami pieniężnymi na uregulowanie podatku. Najdogodniejszym podatkiem jest podatek pośredni ponieważ płacimy go w niewielkich ilościach robiąc zakupy.